De Beyoncé van het voetbal
Verder: afscheid van een legende en de rechtszaak van de eeuw
Voetballiefhebbers,
Half januari publiceerde GQ een artikel over Erling Haaland. Een prachtig stuk, dat ik al meerdere keren heb verorberd en dat inmiddels ook in de geprinte februari-editie te bewonderen is. Haaland is een fenomeen, ongekend populair en ongekend goed. De regio Halland in Zweden is bang dat de toeristen wegblijven omdat de Google-zoekopdracht ‘Halland’ als eerste informatie over Haaland oplevert. En in het populaire voetbalspel Football Manager moeten de developers zijn stats aanpassen, omdat hij anders het spel ‘breekt’.
‘A ravenous nordic goal-yeti’, zo noemde The Guardian hem. ‘Football's Norse god,’ schreef GQ.
Ik noem Haaland wel eens de ‘Beyoncé van het voetbal’. Beyoncé zegt over zichzelf: ‘When I work I don't eat, I don't use the restroom. I'm like a machine and I think my team is just as crazy as I am because they are right there.’ Haaland is net zo, blijkt uit het artikel van GQ.
Het is bewonderenswaardig dat een 22-jarige jongen – wat deed ik toen ik 22 was? Me afvragen wat ik in godsnaam wilde doen met m'n leven – al zo een sterk besef heeft van wie hij is, wat hij kan en wat hij wil. Bewonderenswaardig? Jaloersmakend zelfs. ‘You cannot control what people say, think, and write about you. So there’s nothing I can do about it. I don’t care.’
Ik ben tien jaar ouder dan de Noorse viking, maar ben die liberaliserende mindset nog steeds niet machtig. Ik geloof dat ik goed ben in wat ik doe – dat moet ik wel geloven, anders schrijf ik nooit meer iets –, maar ben altijd bang dat wat ik doe niet goed genoeg is. Een paradoxale tegenstrijdigheid die me vaker beperkt dan bevrijdt. Iedere keer dat ik een artikel schrijf, bekruipt de twijfel me. Is het wel goed genoeg? Wat als mensen me verkeerd begrijpen? Is dit de keer dat ik door de mand val? Nadat Henk als feedback op een stuk een keer mailde, ‘kan beter’, voorzag ik doemscenario's en was ik huiverig om de pen weer op te pakken. ‘Kan beter’ en m'n wereld stortte in. Bizar.
‘Imposter syndrome,’ aldus mijn buurvrouw Jolein. Een bijna verlammende onzekerheid, een irrationele angst en beklemming die op de meest inopportune momenten de kop opsteekt. Had ik maar het zelfvertrouwen van Haaland. Wat een held.
It’s a strange thing, confidence. For athletes – and none more than elite strikers – it is the trait desired above all others. In abundance, confidence is nuclear fusion: self-sustaining, with goals begetting goals begetting goals. But a sudden absence of it can doom a season and, over time, entire careers. The history of the Premier League alone is filled with expensive and highly esteemed strikers who failed to gel immediately, stuttered, and limped away bereft. It doesn’t take much for doubt to take hold: a falling out, a nagging injury, issues in one’s personal life. But Haaland? He seems to live in a world that is post-doubt. Like Ronnie O’Sullivan or Steph Curry, Haaland doesn’t shrink in the spotlight, but rather thrives on it. That’s where the cyborg comparisons come from – that sense he is unerring, unmoved. “I like to be under pressure,” he says, unfazed. “I like to be challenged.”
Ik zeg dit niet snel – ik gebruik liever bewoordingen als prachtig, indrukwekkend, imponerend of groots –, maar dit stuk over Haaland was inspirerend. De manier waarop hij niet alleen naar voetbal kijkt, maar naar het leven. Het mentale aspect en het volle vertrouwen in zichzelf, want alleen zo kan hij de beste versie van zichzelf zijn. Ik zou er goed aan doen zijn voorbeeld te volgen. Geen compliment van een ander kan mijn innerlijke twijfel wegnemen, behalve ikzelf. En geen kritiek van een ander kan me naar beneden halen, behalve ikzelf. Als ik de beste versie van mezelf wil zijn, moet ik ook geloven in mezelf. Niet soms, of vaak, of af en toe, maar altijd en onvoorwaardelijk. Net zoals Erling Haaland.
Misschien moeten we allemaal iets meer als Haaland zijn.
Wat wel opviel: in het artikel hebben ze het over de visueel imposante goals die hij maakt. Ze kwamen niet verder dan twee voorbeelden. Ik hoorde tijdens het lezen de stem van Buurtvader Peter in m'n hoofd – saaaaaai –, gelijk gevolgd door die van Haaland: ‘I don't care.’ Wat een bevrijding.
TUSSENDOORTJE: Over Peter Buurman gesproken. Hij is weer herenigd met Fev, in een 3,5 uur durende podcast om geld in te zamelen voor de Turkse hulporganisatie Ahbap voor de slachtoffers van de aardbeving op 6 februari. Wat is er nou fijner dan Peter en Yordi in je oren? Luisteren dus, en vergeet niet: tot en met 26 februari kun je nog doneren via https://bunq.me/benefietpodcast.
Nog een blijde verrassing: Haaland lijkt ook te geloven in de Madrileense voetbalgoden. Dan heb je bij mij altijd een streepje voor:
“Honestly, I don’t think so,” he says. “Sometimes, like the game against Real Madrid last year, when you see the goal Rodrygo scores – where Asensio heads the ball and misses it, and it hits Rodrygo’s leg and goes in the goal – sometimes I think actually there is a God up there who decides these things,” he says. “This mentality kind of thing, Madrid knowing that they’ve won it before? I don’t know if that’s a thing. Maybe.”
Overigens ben ik er nog steeds van overtuigd dat hij niet bij Manchester City en hun spel past, en dus niet de impact kan maken die mensen van hem verwachten. Thierry Henry legde dat laatst beter uit dan ik ooit zou kunnen. Maar als je zo goed bent, zo doelgericht en zo atletisch, hoeveel maakt dat dan uit?
Wat te lezen?
— Ik had het er een tijdje geleden al over: de beruchte en langverwachte White Paper over hervormingen in het Engelse voetbal, waaronder het in het leven roepen van een onafhankelijke toezichthouder. Het document is eindelijk gepresenteerd en het moge duidelijk zijn dat de Britse overheid van mening is dat voetbal van de fans is. En die schifting, of wellicht terugkeer naar het grondbeginsel van voetbal, willen ze bewerkstelligen middels maatregelen aangekondigd in de White Paper. Wat er allemaal gaat veranderen? Veel en tegelijkertijd niet genoeg.
— In september 1899 kwam een voetbalelftal uit Bloemfontein (Orange Free State) aan in het Verenigd Koninkrijk. De Oranje Vrijstaat was een onafhankelijk land in Zuid-Afrika dat werd geregeerd door witte Nederlandstalige Boeren1. De Orange Free State Football Association was alleen bestemd voor de witte bevolking, maar toch bestond het team dat in 1899 aankwam in het Verenigd Koninkrijk uit 16 zwarte voetballers. Het was het eerste Zuid-Afrikaanse team dat ooit in Europa tourde.
Toch is het verhaal niet heel bekend en weten we eigenlijk maar weinig over de spelers en de wedstrijden die ze speelden. Dit (wetenschappelijke) artikel zet de betekenis van dit team in perspectief, voor de Zuid-Afrikaanse sportgeschiedenis en voetbalgeschiedenis in het algemeen. Door middel van een reeks kranten- en tijdschriftartikelen wordt een beeld geschept van het voetbalteam, dat volgens de Manchester Times vol ‘spelers met een prachtige lichaamsbouw’ zat, die door The Scottish Sport werden beschreven als ‘grote, machtige mannen’ met een ‘zeldzame snelheid’ en ‘aanzienlijke individuele vaardigheid’: een ‘vastberaden, fijngebouwde groep mannen, die het spel pas in de afgelopen vier of vijf jaar hebben opgepikt.’ Het team speelde in vier maanden tijd 49 wedstrijden en was een pionier in negentiende eeuws voetbal. Een verhaal dat het vertellen waard is.
Meer over het voetbalteam:
— Is de voetbaldiscussie op Twitter altijd zo intens geweest of is er iets veranderd als gevolg van de gepolariseerde tijden waarin we leven? Die vraag stelt Guardian-journalist Sachin Nakrani zich. ‘You can mute and block as much as you want, but such are Twitter’s algorithms and the way things are shared, some of the sewage will always wash up on your shore.’ Op Twitter heeft iedereen overal een mening over, en dat is zowel de kracht als zwakte van het medium. In het begin nam ik vervelende opmerkingen heel persoonlijk. Ondertussen heb ik geleerd zulke zaken met een korreltje zout te nemen – met dank aan de boys van Hekkensluiters –, maar kan ik niet ontkennen dat sommige tweets wel aan me blijven knagen. Hoe stompzinnig ze ook zijn. Voor mij is dit dus best een herkenbaar stuk. En ik denk voor sommigen van jullie misschien ook. Dat gezegd, ik houd teveel van voetbaltwitter om afscheid te nemen, zoals Nakrani doet. Ik krijg er tenslotte ook veel moois voor terug.
— Ik wist helemaal niet dat Alan Shearer zo'n fijne pen had. Voor The Athletic schrijft hij over Newcastle United, over Wembley en prijzen, en hoop. Hij blikt terug op zijn tijd in de kleedkamer van Newcastle en vertelt over zijn gevoelens van frustratie na zijn verlies, zijn herinneringen als speler, aanvoerder en manager. Zijn tijd bij Newcastle was soms lastig, maar toch voelt Shearer een onbreekbare band met de club en is hij trots om supporter te zijn. Een mooi persoonlijk essay, ook als je Newcastle uitkotst.
Ik heb iets nieuws geprobeerd: de link naar het artikel verwerken in de lopende tekst in plaats van de titel uitschrijven en linken. If you hate it, let me know. Andersom ook.
Wat te kijken?
Afgelopen donderdag overleed de iconische voetbalcommentator John ‘Motty’ Motson op 77-jarige leeftijd. Met zijn kenmerkende stemgeluid en schapenwollen jas was hij jarenlang het voetbalgezicht van de BBC. Tussen 1996 en 2008 was hij ook – niet opeenvolgend – de stem van FIFA.
Hij becommentarieerde onder meer 10 FIFA wereldkampioenschappen, 10 UEFA Champion Leagues en 29 FA Cup-finales. Hij kon van iedere wedstrijd een spektakel maken, vond iedere wedstrijd even belangrijk, of het nou om een vijfde divisionist ging of een wedstrijd op het hoogste internationale podium was. Hij is misschien wel dé standaard die iedere voetbalcommentator zou moeten nastreven. Een legende.
Toen hij in 2018 met pensioen ging, zond BBC Two een documentaire over hem uit, genaamd ‘Motty, the Man behind the Sheepskin’. Het was een prachtig eerbetoon aan Motson, maar om ongrijpbare redenen staat de docu niet meer in de BBC iPlayer en is het me niet gelukt om online de ode in z'n geheel terug te vinden (misschien dat jullie meer succes hebben?). Daarom ben ik zelf maar even op zoek gegaan naar mijn favoriete Motson-momenten.
En lees vooral ook het VI-verhaal uit 2015: John Motson en de schoonheid van het commentaar.
Een overzicht:
Het commentaar dat hem op de kaart zette als commentator. De goal van Ronnie Radford.
Liverpool verliest geheel tegen de verwachting in de FA Cup-finale van Wimbledon. ‘And there it is, the Crazy Gang have beaten the Culture Club.’ Beter commentaar dan dit vind je niet.
Brazilië - Turkije in 2002. Ronaldo scoort: ‘Ooooh, what do you say about that? Extraordinary! Every World Cup needs a hero and Ronaldo is one here.’
We blijven in 2002, want Motson was dat WK écht goed. De gelijkmaker van Brazilië tegen Engeland.
De comebackgoal van Thierry Henry tegen Leeds United in 2012.
De 5-0 van Liam Brady in 1978, op White Hart Lane tijdens Spurs tegen Arsenal: ‘Look at that!’
De gelijkmaker van David Beckham tegen Griekenland, de vrije trap die Engeland naar het WK schopte.
Geen commentaar, maar een geweldig interview met een zichtbaar gepikeerde Brian Clough: ‘I suggest you shut-up and show more football.’
En om af te sluiten: John Motson over Ajax
Rest in peace, Motty.
Wat nou, voetbal?!
True crime intrigeert mij. Ik kan nachtenlang wakker liggen omdat ik weer in een onopgeloste zaak ben gedoken en scharrel soms wat rond op ‘crime-sleuth forums’2. Een zaak die me al sinds 2015 bezighoudt, is de moord op Stephen Smith. De openlijk homoseksuele, negentienjarige jongen werd dood gevonden op Sandy Run Road, een weg in Hampton County, een kleine en conservatieve gemeenschap in South Carolina. De officiële lezing van de politie is dat Stephen is geraakt door de linkerachteruitkijkspiegel van een vrachtwagen toen hij 's nachts midden op de weg zou hebben gelopen. Een zogenoemde ‘hit-and-run’. Maar in het politiedossier komen twee namen vaak voor: Paul en Buster Murdaugh, de zoons van de invloedrijke advocaat Alex Murdaugh. Volgens geruchten in het dorp zouden Buster en Stephen ‘intimately involved’ zijn geweest. De Murdaughs zouden Stephen uit de weg hebben geruimd, misschien wel vanwege deze intimiteit. De zaak werd in eerste instantie afgedaan als een ongeluk, maar vervolgens gebeurden er een aantal rare dingen waarbij de Murdaughs betrokken waren...
Beware, het kan zo de verhaallijn van een complotthriller zijn: een rijke patriarch die zijn eigen misdaden en die van zijn zoons probeert te verhullen en daarbij wordt geholpen door de politie, maar uiteindelijk zichzelf zo in de nesten werkt, dat dood de enige oplossing lijkt.
In sneltreinvaart:
In 2018 overlijdt de huishoudster van de Murdaughs, Glordia Satterfield, nadat ze van de trap is gevallen. Er wordt geen onderzoek gedaan naar haar dood en ook geen autopsie uitgevoerd. Op haar overlijdenscertificaat staat als reden van overlijden: ‘natural causes’. Sinds wanneer is een val een ‘natuurlijke dood’? Haar kinderen klagen Alex Murdaugh aan voor ‘wrongful death’ en er wordt een schikking getroffen voor 500.000 dollar. De kinderen zien dat geld echter nooit.
In 2019 komt Mallory Beach om het leven bij een ongeluk met de speedboot van Alex Murdaugh. Zoon Paul pakt de speedboot van zijn vader om met vijf vrienden naar een feestje te varen. Alle zes zijn dronken, Paul heeft aan het einde van de nacht meer dan driemaal het legale limiet aan alcohol om te mogen rijden of varen op (.2863). Erger nog: hij is op dat moment nog niet eens oud genoeg om te mogen drinken. Op het feestje wordt nog meer alcohol geconsumeerd. De tiener besluiten het feest te verlaten en in een lokale bar door te gaan met drinken. Rond middernacht vaart Paul met hoge snelheid over het meer. Hij verliest de macht over het roer en botst tegen een brug, waardoor een van z'n vrienden, Mallory Beach, overboord slaat. Ze stoot haar hoofd en verliest het bewustzijn. Zeven dagen later wordt haar lichaam gevonden. Paul wordt niet gearresteerd en er wordt geen aanklacht ingediend.
In 2020 wordt Alex Murdaugh ervan verdacht miljoenen dollars te hebben ontvreemd van zijn advocatenkantoor, een familiebedrijf. Hij zou verslaafd zijn aan pillen en het geld nodig hebben om zijn verslaving te bekostigen. Hij moet naar een afkickkliniek, voor welke substantie wordt niet bekend gemaakt. De familie verkoopt hun huis in Hampton en verhuist naar Moselle, waar ze hun intrek nemen in een jachtslot4. Ondertussen is Paul Murdaugh aangeklaagd door de familie van Mallory Beach.
In 2021 vindt Alex Murdaugh de lichamen van zijn vrouw, Maggie, en zoon, Paul, in het jachtslot. Paul is twee keer in z'n borst en hoofd geschoten met een shot gun, Maggie is om het leven gebracht met een semi-automatisch geweer.
Het net sluit zich.
In september van dat jaar wordt Alex Murdaugh in zijn hoofd geschoten door een onbekend persoon terwijl hij een band van zijn auto aan het verwisselen is. Over de aard van zijn verwondingen is onduidelijkheid en doen verschillende verhalen de ronde. Na twee dagen wordt hij ontslagen uit het ziekenhuis. Nog geen twee weken later wordt zijn klusjesman opgepakt. Alex zou hem hebben betaald om hem te vermoorden, zodat zijn nog levende zoon, Buster, zijn levensverzekering ter waarde van 10 miljoen kon cashen. De zaak van Stephen Smith is namelijk heropend en Buster is de hoofdverdachte.
Datzelfde jaar, in oktober, wordt Alex opgepakt voor de moord op zijn vrouw en zoon om zijn financiële misdaden te verdoezelen. Hij ontkent alle beschuldigingen.
Het was een rollercoasterride – binnen zes jaar hebben vijf mensen in Murdaughs omgeving het leven gelaten –, maar afgelopen maand is dan eindelijk de rechtszaak begonnen. Het is een zaak die ik op de voet volg, die ook wel de ‘rechtszaak van de eeuw’ wordt genoemd. Een prominente familie in zondeval.
Ook geïnteresseerd? The New York Times heeft een Murdaugh-dossier waar je je hart kan ophalen:
The ‘Murdaugh Murders’: What to Know About the Trial in South Carolina
Unsolved Murdaugh Murders Expose Years of South Carolina Mysteries
‘We Have to Talk’: Murdaugh’s Wife Found Pill Stash Before Murders
The timeline of the investigation stretches back years before the killings.
Doorkronkelen is een gratis wekelijkse nieuwsbrief. Je hoeft dus niet te betalen om deze te ontvangen. Wil je me toch steunen? Dan kan je via Bunq.me een (kleine) donatie doen. Daar help je een freelancende schrijver ontzettend mee. Cheers!
Nog één ding…
Volgende week gaan Sam en ik naar Yerseke (Zeeland) om mijn zoektocht naar de lekkerste mosselen van Nederland voort te zetten (heb je mosseltips, hit me up!). Ik besloot in de Zeelandse media te duiken – altijd leuk, lokaal nieuws – en kwam zo terecht bij de PZC Voetbal Podcast. Iedere maandag blikken de sportverslaggevers van de Provinciale Zeeuwse Courant terug op het afgelopen voetbalweekeinde. Veel Zeeuws voetbal, maar ook uitstapjes buiten de provincie- en landgrenzen.
Zo hadden ze het laatst over Bradley de Nooijer, de Zeeuw uit Oost-Souburg die sinds juli 2022 bij CSKA Sofia speelt. De goal die hij daar in augustus maakte, is uitgeroepen tot doelpunt van het jaar in de Bulgaarse competitie. Reden voor een Zeeuws feestje.
De video start vlak voor de goal.
Afrikaners zijn een bevolkingsgroep in Zuid-Afrika en omstreken. Zij stammen taalkundig af van Nederlandse (en in mindere mate Duitse en Franse) kolonisten die zich vanaf 1652 in de Kaapkolonie vestigden. Met de term Boeren worden de Voortrekkers en hun nakomelingen bedoeld, die in de 19e eeuw de Kaapkolonie verlieten om naar het noorden te trekken en daar hun eigen onafhankelijke Boerenstaten te stichten. Een Boer kan een Afrikaner genoemd worden, maar niet andersom.
Crime-sleuth forums zijn wereldwijde virtuele gemeenschappen van amateurdetectives die actuele of koude zaken bespreken en onderzoeken door gebruik te maken van verschillende internetplatforms.
Een bloedalcoholpercentage van meer dan 0,28% is hoog. Op dit niveau zijn medische noodgevallen mogelijk, waaronder bewustzijnsverlies en alcoholvergiftiging. Bij 0,4% en hoger kan drinken dodelijk zijn. Ter illustratie: in Nederland is het verboden om te rijden met een alcoholpercentage van 0,05% of hoger (0,5 promille).
Een jachtslot is oorspronkelijk een kasteelachtig gebouw dat zich in of nabij een landgoed waarin gejaagd kan worden bevindt. Een jachtslot is eigendom van een feodaal heer en diende tot vermaak. De stijl is van Europa overgewaaid naar de Verenigde Staten, waar een ‘hunting lodge’, ofwel jachtslot, een semi-luxueus huis is.